In de aanloop naar de verenigingskeuring, waar ik ieder jaar toch maar weer aan meedoe, ben je druk bezig de bak schoon te houden en de planten zodanig te toppen en te bewerken dat ze op het moment van de keuring precies zo staan zoals jij dat wilt. In een bak van 310cm x 65cm x 50cm (hoog) valt dat niet altijd mee.
De keurmeesters hebben het altijd over een norm van 1 soort plant per decimeter voorruit. Dat komt in mijn geval uit op maximaal 31 soorten. Toen ik net weer met aquariumhouden begon had ik ruim 40 soorten naast en om elkaar heen staan. Keurmeesters adviseerden dan: probeer eens wat minder, daar wordt het geheel rustiger van. Uiteindelijk heb ik ze daarin wel gelijk moeten geven.
Hoe nauwkeurig je ook plant, de planten doen toch lang niet altijd wat je ervan verwacht en dat betekent dat je de dag voor de keuring hier en daar toch een takje moet verplaatsen of een steeltje in moet korten. Bij mij was dat niet anders. De Limnophila aromatica was zo snel gegroeid dat de dag voor de keuring de eerste koppen alweer door het wateroppervlak waren geschoten. Dan moet je toch weer even “met je armen in het water” zoals ik dat altijd noem. Mijn vrouw schudt dan meewarig haar hoofd en zegt: “blijf er toch eens met je poten vanaf”.
Dit is een foto van mijn aquarium gemaakt op 15 oktober, vlak na de keuring. Tijdens de keuring had ik de beelden van de lichtkap verwijderd omdat deze beelden de aandacht van de inhoud van het aquarium zouden kunnen afleiden. Zodra de keurmeester weer weg is zet ik ze er weer op. Niet dat dit zo handig is, maar ik heb gewoon geen ruimte meer op mijn hobbyzolder.
Maar goed, de keuring is inmiddels nu een week achter de rug en alle snelle groeiers stonden al tegen of door het wateroppervlak heen en onderhoud was niet alleen gewenst, maar uiterst noodzakelijk. De planten krijgen er toch een tik van wanneer ze alweer emers aan ontwikkelen zijn, terwijl je ze kort daarna weer submers wilt gaan houden.
Bij mij gaan alle planten er per groep uit en wanneer ze dan op de kant liggen begin ik eerst met het zichtbare bodemvuil weg te hevelen en vervolgens maak ik de bodem ook dieper schoon met behulp van een plastic pijp met daarop een Eheim korfje dat voorkomt dat het fijne grint allemaal in de gieter verdwijnt. Deze manier van de bodem reinigen bevalt mij prima. Ik sta er steeds weer versteld van hoe zwart het water is dat ik op deze manier via de bodem weghevel.
Daarna druk ik per plantengroep een of twee, soms tot vier van mijn plantenmestcapsules in de bodem en vervolgens gaan de planten weer terug. Plantengroepen bouw ik meestal op middels drie verschillende lengten van de betreffende soort. De langste gaan er eerst in, daarna in een halve ring ervoor de iets kortere en daarvoor dan weer de kortste lengte. Zo krijg je een mooie opbouw van een groep en zijn de koppen van de planten mooi dakpansgewijs aansluitend.
Doordat je de planten inkort en enkel de nieuwe zijtaken als meer planten over hebt ten opzichte van de vorige keer, valt het aantal planten dat overblijft vooral als het om stengelplanten gaat soms wat tegen. Ludwigia inclinata bijvoorbeeld maakt bij mij vrijwel helemaal geen zijtakken en daardoor blijft het aantal vrijwel gelijk en gooi ik enkel de onderstelen weg. Ludwigia repens daarentegen maakt enorm veel zijtakken en daar houd ik dan meestal wel het een en ander van over. In ieder geval ben ik weer een 6 a 7 uur aaneengesloten bezig geweest om de bak weer een beetje te fatsoeneren. De foto’s geven hier een indruk van.
-
- Dit is een foto van mijn aquarium gemaakt op 15 oktober, vlak na de keuring. Tijdens de keuring had ik de beelden van de lichtkap verwijderd omdat deze beelden de aandacht van de inhoud van het aquarium zouden kunnen afleiden. Zodra de keurmeester weer weg is zet ik ze er weer op. Niet dat dit zo handig is, maar ik heb gewoon geen ruimte meer op mijn hobbyzolder.
-
- Dit is de bak ruim een week later, 23 oktober 2016. De lichtkap bestaat uit twee delen, anders zou deze niet hanteerbaar zijn. Om groot onderhoud te kunnen plegen zet ik ze allebei tegelijk omhoog. Dat geeft wel een ongunstige verlichting voor de foto, maar kijk hoe de planten zijn gegroeid !!
-
- Qua fotokwaliteit zijn dit verschrikkelijke plaatjes, maar ze geven wel beeld van de situatie. Fotograferen overdag is sowieso een klein rampje. Je hebt vrijwel altijd last van reflectie. Voor het mooie zou je met een zwarte doek moeten werken. Dit hoeven echter geen showplaten te worden, dus ik doe het er maar mee.
-
- De Ludwigia repens op de achtergrond groeit langs de oppervlakte en begint hinderlijk veel wortels te maken. De Ludwigia inclinata, helemaal links, staat tegen de oppervlakte en kleurt daardoor heel mooi oranje. De Diplis diandra staat er nog heel acceptabel bij. Wanneer hij nog iets hoger doorgroeit worden de koppen aanmerkelijk roder. Deze plant doet het bij mij enorm goed. Het grote veld Alternanthera rheineckii minor, groeit langzaam, daar hoeft voorlopig nog even niks aan te gebeuren.
-
- De rechterkant van de bak. Vooral de vaantjesplanten zijn aan het woekeren gegaan. Die haal ik er dan helemaal uit en verwijder alle nieuwe zijscheuten. Het veld Pogestomon helferii wordt teveel overschaduwd en krijgt na het fatsoeneren van de vaantjesplant veel meer licht. Eigenlijk horen Vaantjesplant en P. helferii niet tegen elkaar aan te staan vanwege de gelijkvormigheid, maar ik moest daar een veld Cryptocoryne nevelli weghalen dat veel te langzaam op gang kwam en er niet uitzag. Op zich is dit alternatief toch wel een verbetering. De Rode Lotus moet laag gehouden worden door de te grote bladeren en bladeren die naar de oppervlakte gaan consequent te verwijderen.
-
- Oppervlakteafzuiging zorgt voor het verwijderen van de kaamlaag en klein bladafval. Het flexibele korfje moet bij mij minstens om de dag worden schoongemaakt omdat het systeem anders verstopt raakt en niet meer functioneert. Een schoon, liefst bewegend, wateroppervlak zorgt voor een betere zuurstof uitwisseling en voorkomt algenvorming.
-
- Door de grote hoeveelheid licht zo dicht onder de lichtkap krijgen plantenkoppen vaak meer kleur en worden groter. Dat is duidelijk te zien bij o.a. Ludwigia inclinata. Maar die moet wel weer gauw onder water worden gezet. Als deze situatie te lang duurt gaan moerasplant vaak over op de emerse bladvorm.
-
- Dat geldt ook zeker voor Ammannia gracilis. Deze plant groeit in mijn aquarium fantastisch. Waarschijnlijk mede als gevolg van de voldoende hoeveelheid licht in combinatie met de mestcapsules die ik ze geef. Iedere keer wanneer ik deze groep inkort doe ik vier capsules in de bodem voor deze plant. Daardoor groeit de plant uitbundig en geeft soms bladeren van 8 – 10 cm. lang. De steel kan soms 1 – 1,5 cm. dik zijn. Wat ook heel prettig is dat de stelen niet kaal worden en de plant zijn blad dus volop behoudt.
-
- Limnophila aromatica “green” is een van de meest snelgroeiende planten die ik ken. Bij voldoende licht en voedingsstoffen groeit de plant zomaar 5 – 8 cm. per dag. Door zijn heldergroene kleur leent hij zich uitstekend als contrastplant voor donkerdere tot zelfs rode planten. De snelle groei is wel een nadeel. Wat dan weer gunstig is dat is dat de eenmaal emers geworden vorm probleemloos en zonder ongemakken weer overgaat in de emerse vorm. Ook deze plant heeft in mijn aquarium soms de neiging om wat roodkleuring te vertonen wanneer hij het naar z’n zin heeft. Dat gaat dan weer ten koste van het heldere groen.
-
- Limnophila aromatica “green” is een van de meest snelgroeiende planten die ik ken. Bij voldoende licht en voedingsstoffen groeit de plant zomaar 5 – 8 cm. per dag. Door zijn heldergroene kleur leent hij zich uitstekend als contrastplant voor donkerdere tot zelfs rode planten. De snelle groei is wel een nadeel. Wat dan weer gunstig is dat is dat de eenmaal emers geworden vorm probleemloos en zonder ongemakken weer overgaat in de emerse vorm. Ook deze plant heeft in mijn aquarium soms de neiging om wat roodkleuring te vertonen wanneer hij het naar z’n zin heeft. Dat gaat dan weer ten koste van het heldere groen.
-
- Kroos, eendenkroos, kan het oppervlak van het aquarium overwoekeren. Het geeft wel schuilgelegenheid aan jonge (oppervlakte)vis, maar het neemt ook licht weg. Door de snelle groei heeft het wel een waterzuiverende invloed. Toch is het zaak om dit miniplantje “in de hand te houden”, regelmatig en consequent wegscheppen is de boodschap. Er valt bijna niet aan dit plantje te ontkomen, dat vaak meelift op nieuwe plantjes en dan niet opvalt. Maar omdat ie aan de oppervlakte blijft is ie gemakkelijk te verwijderen.
-
- Hediotes salzmanni, tegenwoordig: Bacopa monnieri, kan op verschillende manieren in het aquarium worden toegepast. Ik heb hem tijdenlang als voorgrondbeplanting gebruikt. Dat was wel arbeidsintensief en ik had soms een veld van wel 800 plantjes die een voor een met het pincet geplant moesten worden. Maar je kunt hem ook laten doorgroeien als middenbeplanting of zelfs aan de oppervlakte laten komen. Deze plant maakt mooie kaarsrechte stelen. Nadeel is dat deze stelen na verloop van enige tijd wel blad verliezen. Ik heb nu de combinatie gemaakt van een veld korte plantjes met aan de linker zijkant van de bak een groep die ik heb laten doorgroeien tot aan het wateroppervlak. Deze plant groeit soms bij mij op de bovenkant van de wanden en komt daar soms ook tot bloei.
-
- Zo werk ik in mijn aquarium. De lichtkap opengehouden door een stevig balkje. In dit geval de hele groep vaantjesplanten eruit. Soms neem ik de hele bos planten mee naar beneden naar de badkamer en daar spoel ik de planten indien nodig schoon en breng ik ze op lengte. Ik leg ze dan gelijk op volgorde waarin ze geplant moeten worden. Dat scheelt uitzoekerij wanneer ik daar mee bezig ben. Vaantjesplanten gaan heel snel “naar het licht staan” dus het geeft niet of ze wat rommelig staan tijdens het planten zelf. Deze hele groep heeft van mij drie mestcapsules gekregen.
-
- Uiteindelijk het resultaat. Niet alle planten zijn aan de beurt geweest. Rotala rotundifolia bijvoorbeeld, helemaal links, staat eigenlijk ook al vrij hoog. Deze foto’s zijn de avond van het onderhoud genomen en een deel van de verlichting is al uit.
-
- Rotala rotundifolia groeit niet door het oppervlak, maar vanwege de zachte steel blijft aan de oppervlakte onder water doorgroeien. Echter wanneer dat te lang duurt is er wel grote kans op straks hinderlijke wortelvorming. Ook deze plant kleurt fraaier naarmate hij hoger in de bak is gekomen. Deze groep moet er zo om de drie tot vier weken helemaal uit. Een enkele keer ben ik gemakzuchtig en knip ik de planten op maat door de toppen weg te knippen. Dat levert mooie stelen op voor medeliefhebbers en doordat de uiteinden van dubbel of driedubbel uitlopen heb je na 1 week vaal al een prachtige nieuw uitziende bos. Ook de mooie Rotala macrandra is nog niet aan de beurt geweest. Die heeft overigens wel een extra mestcapsule bij de wortels gekregen.
-
- Ammannia gracilis staat weer kort en daardoor is er een mooi hoogteverschil ontstaan met de Bacopa caroliniana erachter. Deze B. caroliniana kan ’s morgens groen zijn, vervolgens in de loop van de dag donkerder kleuren om ’s avonds dan weer helder groen te zijn. De jonge stekken die deze plant aanmaakt zijn aanvankelijk altijd lichtgroen. Van de groene lotus werden enkele te grote en te lange bladeren verwijderd.
-
- Ammannia gracilis staat weer kort en daardoor is er een mooi hoogteverschil ontstaan met de Bacopa caroliniana erachter. Deze B. caroliniana kan ’s morgens groen zijn, vervolgens in de loop van de dag donkerder kleuren om ’s avonds dan weer helder groen te zijn. De jonge stekken die deze plant aanmaakt zijn aanvankelijk altijd lichtgroen. Van de groene lotus werden enkele te grote en te lange bladeren verwijderd. De plant links is de minibladvorm van Rotala macrandra.Deze doet het ook niet slecht in mijn bak.
-
- Centraal op deze foto is Ludwigia inclinata die stevig werd ingekort. Deze groep kreeg ook 3 mestcapsules in de bodem toegediend. De steel is tamelijk broos en bij het eruit trekken van de plant is het verstandig deze zo laag mogelijk bij de bodem of zelfs in de bodem beet te pakken. Tijdens het eruit trekken van de plant is het zaak om al zoveel mogelijk door een schuddende beweging bodemmateriaal los te maken van de wortels, zodat het vuil dat in de bak vrij komt tot een minimum wordt beperkt. Vaak trek ik een plant of -groep uit de bodem terwijl ik met de hevelslang het opdwarrelend vuil zoveel mogelijk vast weghevel.
-
- Links voor: Staurogyne repens. Deze was kort voor de keuring al door mij ingekort en teruggeplaatst. Ik vind het een lastig plantje dat altijd even tijd nodig heeft om weer “aan te slaan”. Daarnaast Alternanthera reinecki minor, de mooie rode plant die door z’n trage groei de neiging heeft om een beetje te veralgen. Met daarachter een mooie groep Diplis diandra. Deze plant groeit bij mij ook heel uitbundig. Hoe hoger hij komt hoe roder hij wordt. Als hij aan uitdunnen toe is, plaats ik meestal maar ongeveer eenderde van de totale bos terug.
-
- Een mooie goed groeiende groep Hygrophila corymbosa (smalbladig), voor mij een prettig alternatief voor Nomaphila stricta, die periodiek z’n bladeren loslaat en zwarte rottende stelen krijgt. Soms ziet zo’n groep er prachtig uit maar als je er dan met je handen doorheen woelt blijkt 50% van het blad los te laten. Vreselijk onbetrouwbaar en mogelijk een seizoenplant. Ik ben niet de enige die deze ervaring heeft. N. stricta is wel wat “statiger” en decoratiever dan deze H. corymbosa. Maar ik ben er tevreden mee. Ook van deze plant heb ik regelmatig flinke overschotten.
-
- Een mooie goed groeiende groep Hygrophila corymbosa (smalbladig), voor mij een prettig alternatief voor Nomaphila stricta, die periodiek z’n bladeren loslaat en zwarte rottende stelen krijgt. Soms ziet zo’n groep er prachtig uit maar als je er dan met je handen doorheen woelt blijkt 50% van het blad los te laten. Vreselijk onbetrouwbaar en mogelijk een seizoenplant. Ik ben niet de enige die deze ervaring heeft. N. stricta is wel wat “statiger” en decoratiever dan deze H. corymbosa. Maar ik ben er tevreden mee. Ook van deze plant heb ik regelmatig flinke overschotten.
-
- Hier de vaantjesplanten na het uitdunnen en inkorten. Lange wortels die boven de grond zitten knip ik altijd “voor het mooie” weg. Binnen een week staat deze groep er meestal weer zeer toonbaar bij. De rode hoge groep is Rotala rotundifolia “super red”. Decoratief plantje dat nog moet besluiten of hij het in mijn aquarium heel goed zal gaan doen. De groep Pogostemon helferi is nieuw en moet nog dichtgroeien. Vooralsnog lijkt het alsof alle planten wel aan de groei zijn gegaan. De rode lotus maakt veel jonge plantjes (via uitloper en met knolletje) en moet regelmatig worden teruggesnoeid.
Mooi verslag Bart. Heldere uitleg en een schitterend aquarium!